Utensa:GatoSelvadego/ProgetoAdriatego
Nòmi nostrani de ƚa fauna adriatega e dei pesi d'acua dolse nostrani. Da:
- Zoologia Adriatica del Abate Giuseppe Olivi.
- Elenco dei pesci dell'Adriatico de Alberto Perugia
- Ittiologia veronese a uso popolare de Edoardo de Betta
A[canbia]
- àstexe - Homarus gammarus - Boerio 48
- asaƚin o contrapaso - Goneplax rhomboides - Boerio 52 o 193
B[canbia]
- beròƚa del duro - Nassarius mutabilis - Boerio 76
- beròƚa del tènero - Nassarius mutabilis - Boerio 76
- beròƚa de mar - Scaphander lignarius - Boeiro 76
- bibarasa o peverasa - Chamelea gallina - Boerio 79 o 500
- bibarasa de mar - Venus verrucosa - Boerio 79
- bibaron de mar - Glossus humanus - Boerio 79
- bibaron de marina - Mactra stultorum - Boerio 79 (par che se ciame cusì anca la Spisula solida)
- bise dei legni - Teredo navalis - Boerio 83
- bòvoƚo - Helix pomatia - Boerio 95-96 (ma cosa ghe entrela co'l mare sta cuà?)
- buƚi co 'l granso - 1) Pagurus bernhardus 2) Petrochirus diogenes 3) Paguristes eremita - Boerio 106-107 (varda anca "papo" e "scardòboƚa")
- buƚo fémena - Hexaplex trunculus - Boerio 107
- buƚo mas-cio - Bolinus brandaris - Boerio 107
C[canbia]
- canpaniƚe - Turritella terebra (Linnaeus, 1758) - Boerio 124
- canèƚa de mar - Serpula - Boerio 128
- canestrèƚi o canestreèƚi de paƚù - Boerio 128 - Flexopecten glaber (Linnaeus, 1758)
- canestrèƚi de mar o capa santina de mar - Boerio 128 - Mimachlamys varia (Linnaeus, 1758)
- canòcia - Boerio 129 - Squilla mantis (Linnaeus, 1758)
- capa de mar - Boerio 132 - Cardites antiquatus (Linnaeus, 1758)
- capa longa marina - Boerio 132 - Ensis siliqua (Linnaeus, 1758)
- capa longa nostrana o capa da deo - Boerio 132 - Solen vagina
- capa santa - Boerio 132 - Pecten jacobaeus (Linnaeus, 1758)
- capa tonda - Boerio 132 - Cerastoderma edule (Linnaeus, 1758
- caparon - Boerio 132 - Acanthocardia aculeata (Linnaeus, 1758)
- caparone, vedi bibarazza di mare
- caparosoƚeti de mar (e dei bastimenti) - Boerio 132 - Lepas anatifera
- caparosoƚeti de marina - Boerio 132 - Tellina
- caparòsoƚo dal scòrso gròso - Boerio 132 - Ruditapes decussatus (Linnaeus, 1758)
- caparòsoƚo de mar - Boerio 132 - Callista erycina (Linnaeus, 1758)
- caparòsoƚo sutil ò caparòsoƚo dal scòrso sutil - Boerio 132 - Scrobicularia plana (da Costa, 1778)
- capa de ƚe gaƚane - Boerio 132 - Lepas Testudinata
- capa de ƚe pière - Boerio 132 - Semibalanus balanoides (Linnaeus, 1767)
- capa de paƚo - Boerio 132 - Lepas Balanus ??
- caraguòl longo o caragòl longo - Boerio 136 - Cerithium vulgatum (Bruguière, 1792)
- caraguòl longo de mar o caragòl longo de mar - Boerio 136 - Cerithium vulgatum (Bruguière, 1792)
- caraguòl tondo o caragòl tondo - Boerio 136 - Steromphala varia (Linnaeus, 1758)
- caraguòl tondo de mar o caragòl tondo de mar - Boerio 136 - Steromphala umbilicaris (Linnaeus, 1758)
- caraguòl tondo de saso o scardòbola (Istria) - Monodonta labio (Linnaeus, 1758) e Phorcus turbinatus (Born, 1778) - Boerio 136
- casonèƚo - Boerio 156 - Donax trunculus
- sìmexe de mar - Boerio 171-172 - Planes minutus (Linnaeus, 1758)
- còfano del duro - Boerio 176 - Barbatia barbata (Linnaeus, 1758)
- còfano de gròta - Boerio 176 - Arca Noae
- contrapaso, varda asaƚin
- còrboƚa - Boerio 197 - Odontodactylus scyllarus (Linnaeus, 1758)
- còrboƚa de mar - Boerio 197 - Alpheus glaber (Olivi, 1792)
- còrboƚa salvàdega - Boerio 197 - Pestarella candida (Olivi, 1792)
D[canbia]
- dàtoƚo de mar - Pholas dactylus - Boerio 220 (par che se ciame cusì anca la Ancilla cinnamomea)
- disiplina - Spongia arborescens - Boerio 241 (nòme sientifego dato da Olivi, no ghe xe un nòme uficiaƚe al momento)
F[canbia]
- fachin - Tumidodromia dormia - Boerio 257
- fachin pìcoƚo - Cancer lanatus??? - Boerio 257
- falsisèlmi - Ophiopholis aculeata - Boerio 259
- figo de mar - Alcyonium ficus - Boerio 270
G[canbia]
- gaƚeta de mar - Salmacis sphaeroides - Boerio 296
- gànbaro d'acua dolse - Astacus astacus - Boerio 298
- gànbaro d'acua salsa - Palaemon adspersus - Boerio 298
- xensamin de mar o biansemin - Myriapora truncata - Boerio 810 o 79
- granséoƚa - Lithodes maja (fémena) - Boerio 314
- gransèƚa - Liocarcinus depurator - Boerio 314
- granseto - Pinnotheres pisum - Boerio 314
- gransiporeto - Pilumnus hirtellus - Boerio 314
- gransipòro - Cancer Pagurus (mas-cio) - Boerio 314
- granso - Carcinus maenas (mas-cio) - Boerio 315 (varda anca moƚeca)
- granso conpaso - Parthenope longimanus - Boerio 315
- granson - Lithodes maja (mas-cio) - Boerio 315
- griƚo de mar - Panulirus homarus homarus - Boerio 317
I[canbia]
- isoƚon - Callista chione - Boerio 355
L[canbia]
- levai de mar - Codium bursa - Boerio 367
- longon - Polititapes rhomboides - Boerio 375
M[canbia]
- magnaron
- man - Alcyonium palmatum - Boerio 390
- maxaneta - Carcinus maenas (fémena) - Boerio 401
- maxaneta de mar - Atelecyclus rotundatus - Boerio 401
- mùsoƚo o peòcio de mar - Modiolus barbatus - Boerio 435
- mùsolo (istrian) - Arca noae - Boerio 435
N[canbia]
- naransa de mar - Tethya aurantium - Boerio 436
O[canbia]
- òcio de Santa Lusia - Bolma rugosa - Boerio 448
- oƚiva de mar - Haminoea hydatis - Boerio 449
- òstrega - Ostrea edulis - Boerio 459
- ostregheta del duro - Chama gryphoides - Boerio 459
P[canbia]
- paƚòstrega de pòrto - Pinna nobilis - Boerio 465
- paƚòstrega - Pinna rudis - Boerio 465
- penaci - Lytocarpia myriophyllum - Boerio 488 (e Boerio el mete "penaci" e "penacèra" so la stesa voxe)
- penacèra - Pennatula grisea ????? - Boerio 488 (el Boerio el ga "pena")
- pena rosa o penacèra rosa - Pennatula phosphorea - Boerio 488 (el Boerio el ga Pena rosa, Olivi invese riporta Penacèra rosa)
- peòcio de 'l arsenal - Mytilus edulis - Boerio 490-491
- pèrsego - Perca fluviatilis
- peto de dolfin (peto o pèto???) - Metalia spatagus - Boerio 499
- pevarasa, varda bibarasa
- pevaron de mar - Lithophaga lithophaga - Boerio 500
- pìe d'òca - Anseropoda placenta - Boerio 507
- porsèƚa - Tonna galea - Boerio 524
- porseƚeta - Galeodea echinophora - Boerio 524
- poresa - Cancer Pagurus (fémena) - Boerio 525
- poresa salvàdega - Xantho poressa - Boerio 525
R[canbia]
- riso de mar - Echinus esculentus - Boerio 579
- riso meƚon - Echinus melo - Boerio 579
- roxa de mar - Reteporella cellulosa - Boerio 584
S[canbia]
- saƚisoni de mar o cape - Acanthochitona fascicularis, Chiton squamosus, Boreochiton ruber - Boerio 594
- santaƚena - Patella vulgata - Boerio 599 (el nòme Lèna xe co ƚa è, ma so'l Boerio so sta voxe el spesifega "co 'l e streto")
- scanpo o scanpa (a Ciòxa) - Nephrops norvegicus - Boerio 617
- scanpo salvàdego - Galathea strigosa - Boerio 617
- scarpion del sabionèo (voatrine in Istria) - Pisidia longicornis - Boerio 621 (722)
- scarpion de gròta - Corystes cassivelaunus - Boerio 617
- schiƚa - Crangon crangon - Boerio 626
- selmo - Luidia ciliaris - Boerio 642 (se falsisèlmi va co ƚa è parché selmi va co la é?)
- selmo a conpaso - Ophiura ophiura - Boerio 642
- selmo de ƚe granséole - Inachus phalangium - Boerio 642
- sponxa o sponga - Spongia officinalis - Boerio 693
- steƚa rosa - Asterias rubens - Boerio 703
- steƚeta de mar - Asterina gibbosa - Boerio 703
- steƚon - Psilaster andromeda - Boerio 703
T[canbia]
- tèsta de mar o turbante de mar - Geodia cydonium - Boerio 747 e 771
Z[canbia]
- xamarùgoƚa o ximarùgoƚa - Aporrhais pespelecani - Boerio 805 (zamarugole)
- xansaƚaro - Macropodia rostrata - Boerio 806
- sucheto - Ilia nucleus - Boerio 823